اگرچه از هر 5 مرد 1 نفر و از هر 6 زن 1 نفر در طول زندگی خود به نوعی سرطان مبتلا می شوند، اما به لطف غربالگری و تشخیص زودهنگام، واکسیناسیون ها و بهبود درمان، افرادی که با سرطان تشخیص داده می شوند بیش از پیش عمر می کنند. با این حال، حتی برای سرطان هایی با گزینه های درمانی موثر، پیشگیری بیشترین پتانسیل را برای کاهش بار سرطان در جمعیت عمومی دارد.

از آنجایی که هر فرد در معرض عوامل محیطی و سبک زندگی منحصر به فردی است، خطر ابتلا به سرطان می تواند متفاوت باشد. اگرچه برخی از عوامل را نمی توان کنترل کرد (مانند جهش های ژنتیکی ارثی)، اما طیف وسیعی از عوامل محیطی و شیوه زندگی قابل تغییر وجود دارد که می تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کند.

طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، 30 تا 40 درصد بار سرطان را می توان به عوامل خطرزای سبک زندگی مانند سیگار کشیدن، مصرف الکل، رژیم غذایی کم میوه و سبزیجات، اضافه وزن و چاقی و عدم تحرک بدنی نسبت داد.

در گزارش سال 2018 توسط صندوق جهانی تحقیقات سرطان (WCRF) و موسسه تحقیقات سرطان آمریکا (AICR)، سازمان‌های غیرانتفاعی که شبکه‌ای از خیریه‌های پیشگیری از سرطان را با گستره جهانی رهبری می‌کنند، 10 توصیه برای پیشگیری از سرطان در مورد رژیم غذایی و تغذیه توسعه یافتند. این توصیه‌ها بر اساس پروژه به‌روزرسانی مداوم شواهد در تحقیقات سرطان است که شواهد فعلی را با مقالات مرتبط از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده و مطالعات کوهورت خلاصه می‌کند. بطور کلی، سبک زندگی متشکل از یک الگوی غذایی سالم، فعالیت بدنی و مدیریت وزن توصیه می شود. این ممکن است نه تنها به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کند، بلکه ممکن است به پیشگیری از چاقی و سایر بیماری های مزمن مانند دیابت نوع 2 و بیماری های قلبی عروقی نیز کمک کند.

در اینجا نگاهی دقیق تر به برخی از توصیه های آنها آورده شده است:

1. وزن خود را در محدوده سلامت حفظ کنید

هر 5 کیلوگرم افزایش در افزایش وزن در دوران بزرگسالی به طور قابل توجهی با افزایش 16 درصدی خطر ابتلا به سرطان آندومتر و افزایش 6 درصدی خطر ابتلا به سرطان پستان پس از یائسگی مرتبط بود.

بروز سرطان های مرتبط با چاقی نیز در بزرگسالان جوان در حال افزایش است. محققان انجمن سرطان آمریکا داده‌هایی را از 25 مرکز ثبت سرطان ایالتی برای افراد 25 تا 84 ساله که هر نوع سرطانی از سال 1995 تا 2014 تشخیص داده شده بود، جمع‌آوری کردند. و لوزالمعده - به طور قابل توجهی در جوانترین گروه سنی، سنین 25-49 سال افزایش یافته است (با شدیدترین افزایش در سنین به تدریج جوانتر). اگرچه میزان بروز این سرطان ها در گروه های سنی بالاتر نیز افزایش یافت، اما میزان افزایش آن بسیار کمتر بود.

2. فعالیت بدنی داشته باشید

فعالیت بدنی به هر حرکتی گفته می شود که از عضلات اسکلتی استفاده می کند و به انرژی بیشتری نسبت به استراحت نیاز دارد. فعالیت بدنی می تواند شامل کار، ورزش، انجام کارهای خانه و فعالیت های اوقات فراغت مانند پیاده روی، دویدن، دویدن، یوگا، پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا باشد.

رفتارهای بی تحرک، مانند گذراندن مدت زمان طولانی در حالت نشستن، دراز کشیدن یا دراز کشیدن نیز ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد

 یک رژیم غذایی سالم داشته باشید

یک الگوی غذایی سالم به طور کلی می تواند خطر ابتلا به سرطان را 10 تا 20 درصد کاهش دهد. ارتباط بین رژیم غذایی و بروز سرطان در محل سرطان و همچنین جنسیت متفاوت است،  اما اجزای توصیه شده یک رژیم غذایی سالم اغلب مشابه هستند. WCRF/AICR توصیه های غذایی زیر را برای محافظت در برابر سرطان فهرست کرده است:

 مصرف الکل را محدود کنید. رژیم غذایی غنی از غلات کامل، سبزیجات، میوه و لوبیا داشته باشید. غذاهای «فست فود» را محدود کنید. گوشت قرمز و فرآوری شده را محدود کنید. با این حال، مرغ و غذاهای دریایی به طور کلی منابع سالم تری از پروتئین و همچنین بسیاری از این مواد مغذی دیگر هستند. گوشت فرآوری شده بسیار کم، در صورت وجود، باید مصرف شود. نوشیدنی های شیرین شده با شکر را محدود کنید. شواهد قانع‌کننده‌ای وجود دارد که نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر باعث افزایش وزن، اضافه وزن و چاقی در کودکان و بزرگسالان می‌شوند، به‌ویژه زمانی که به طور مکرر یا در مقادیر زیاد مصرف شوند. همانطور که در بالا ذکر شد، چاقی خطر ابتلا به بسیاری از سرطان ها را افزایش می دهد. توصیه ها همچنین تاکید می کنند که سیگار نکشید و از قرار گرفتن در معرض تنباکو و آفتاب زیاد نیز در کاهش خطر ابتلا به سرطان مهم است./ف.نوروزی فرد

"صبا خطاپوش" کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی، دانشگاه علوم پزشکی